نصب نسخه‌ی جدید ویندوز در گذشته همچون پیکربندی بایاس کار دشواری بود، اما این روزها به طرز شگفت‌انگیزی انجام این کار ساده شده است. در بیشتر مراحل آن صرفاً توضیحات صفحه‌نمایش را دنبال می‌کنید. اما اگر در نصب آن به مشکل برخوردید، با خیالی آسوده این صفحه را باز نگاه دارید.
قبل از آنکه شروع کنید: اگر آداپتور Wi-Fi ندارید، مطمئن شوید یک کابل اترنت به مادربرد متصل کرده‌اید. ویندوز به هنگام راه‌اندازی از شما می‌خواهد به اینترنت دسترسی داشته باشید.
گام اول: دیسک یا درایو نصب را آماده کنید
برای این راهنما قصد داریم آخرین نسخه‌ی ویندوز ۱۰ را دانلود کرده و در یک USB قرار دهیم و رایانه‌ی ما آن را برای نصب ویندوز بوت خواهد کرد. این روزها این روش تقریباً آسان‌ترین روش ممکن است. البته استفاده از دیسک نصبی که خریده‌اید (اگر درایو DVD را نصب کرده باشید) یا رایت کردن DVD نصب نیز تقریباً همین مراحل را دارد.
پر واضح است که اگر از قبل دیسک نصب یا USB را دم دست دارید، نیازی به خواندن این قسمت نیست.
در محیط ویندوز یک رایانه‌ی دیگر به این وب‌سایت بروید و ابزار Media Creation Tools شرکت مایکروسافت دانلود کنید. یک فلش خالی (یا بی‌استفاده) را با حداقل ۸ گیگابایت فضا به رایانه متصل کنید. دقت کنید هر فایلی در این USB داشته باشید، طی فرایند نصب پاک خواهد شد. پس اگر چیزی روی آن دارید، همین حالا آن را به جای دیگری منتقل کنید. بر روی برنامه دو بار کلیک کنید و سپس مراحل زیر را انجام دهید.
۱- ابزار Media Creation Tools را اجرا کنید. در صفحه‌ی مجوز نرم‌افزار بر روی «Accept» کلیک کنید و سپس «Create installation media» را انتخاب کنید. بر روی Next کلیک کنید.
۲- زبان و نسخه‌ی مد نظر را انتخاب کنید. بگذارید تنظیمات بر روی «۶۴-bit» بماند. دکمه «Next» را کلیک کنید.
۳- بر روی «USB flash drive» کلیک کرده و سپس «Next» را بزنید. اگر به جای فلش می‌خواهید از DVD استفاده نمایید، می‌توانید گزینه‌ی «ISO file» را انتخاب کنید و پس از دانلود، آن را بر روی DVD رایت کنید.
۴- درایو USB خالی که متصل کرده بودید را انتخاب کنید. اگر نمی‌دانید کدام درایو است، «My Computer» یا «This PC» را در File Explorer بررسی کنید تا متوجه شوید. بر روی Next کلیک کنید.
این ابزار شروع به دانلود فایل‌های سیستم‌عامل، بارگذاری آن روی درایو، و آماده‌سازی آن برای نصب می‌نماید. بسته به نوع اتصال اینترنتی که دارید، این کار چیزی در حدود ده دقیقه تا یک ساعت زمان خواهد برد. می‌توانید طی این مدت به کارهای دیگر خود روی رایانه‌ای که در حال استفاده از آن هستید، بپردازید. یا می‌توانید چند قسمت از یک سریال را ببینید. هر کاری دوست دارید در این مدت انجام دهید!
۵- درایو USB را جدا کنید. وقتی کار این ابزار به پایان رسید، بر روی «Finish» کلیک کرده و USB را از رایانه‌ی روشن جدا کنید.
گام دوم: ویندوز را بر روی رایانه‌ی شخصی جدید خود نصب کنید
۱- درایو USB را به رایانه جدید متصل کنید. درایو را در پورت USB وارد کرده و سپس رایانه‌ی شخصی را روشن و راهنمای صفحه‌نمایش را برای شروع UEFI یا بایاس دنبال کنید (همان کاری که در بخش سوم آموزش ساخت کامپیوتر انجام می‌دهیم).
۲–آن قسمت از UEFI یا بایاس مرتبط با ترتیب تنظیم بوت را پیدا کنید. این قسمت همان ترتیب عددی انواع درایو دیسک سخت، درایوهای SSD و درایوهای DVD رایانه‌ی شماست که بایاس به همان ترتیب به دنبال پارتیشن قابل بوت شدن خواهد گشت. از آنجا که رایانه‌ی نمایشی ما فقط یک SSD نصب دارد، فقط SSD خالی به اضافه‌ی درایو USB نصب ویندوز که در قسمت قبل ساخته و وارد کردیم را می‌توانیم ببینیم.
۳- درایو USB را به عنوان درایو بوت اول تنظیم کنید. اگر از DVD ویندوز استفاده می‌کنید، درایو DVD را انتخاب نمایید. تنظیمات UEFI یا بایاس را ذخیره و سپس رایانه را «راه‌اندازی مجدد» (Reset) کنید.
۴- در این مرحله، نصب ویندوز شروع می‌شود. با توجه به تنظیمات ترتیب بوت در بایاس، حالا دیگر باید شروع خودکار برنامه‌ی نصب ویندوز ۱۰ را پس از راه‌اندازی مجدد پیش روی خود ببینید. زبان مناسب و گزینه‌های ورودی را انتخاب کرده و سپس بر روی «Next» کلیک کنید. در صفحه‌ی بعدی روی گزینه‌ی «Install now» کلیک نمایید.
۵- اگر کلید ویندوز را دارید، در این صفحه آن را وارد کرده و «Next» را بزنید. اگر ندارید، جای نگرانی نیست: فقط روی گزینه‌ی «من رمز محصول را ندارم» کلیک کنید و نسخه‌ی ویندوزی را که می‌خواهید استفاده کنید، انتخاب نمایید («Home» خانگی یا «Pro» حرفه‌ای برای بیشتر افراد). می‌توانید بعداً هر وقت خواستید در محیط ویندوز کلید خود را وارد کنید، از نظر فنی برای استفاده از ویندوز ۱۰ نیازی به کلید آن ندارید.
۶- در صفحه‌ی بعد، برای نصب دستی، بر روی «Custom» کلیک کنید. خودتان قرار است پارتیشن ویندوز رایانه‌ی خود را راه‌اندازی کنید.
با فرض اینکه در حال استفاده از یک درایو دیسک سخت تکی جدید یا درایو حالت جامد هستید، صفحه‌ی نمایش شما احتمالاً به این شکل درخواهد آمد. اگر چند درایو نصب کرده باشید، چند گزینه با عنوان «Unallocated Space» به معنای فضای اختصاص‌نیافته به ترتیب درایو ۰، درایو ۱، درایو ۲ و غیره وجود خواهد داشت. ترتیب این درایوها مهم نیست، بلکه بر اساس پورت‌های SATA بر روی مادربرد چیده شده‌اند.
نکته: اگر از یک درایو قدیمی‌تر که در رایانه‌ی قبلی بوده استفاده می‌کنید، بهتر است هر پارتیشن را انتخاب کرده و با کلیک روی «Delete» آن را حذف کنید و داده‌ها را درون انبار «فضای اختصاص‌نیافته» (Unallocated Space) از نو تعریف کنید. این کار باعث نابودی داده‌های پارتیشن خواهد شد. پس اگر چیز مهمی بر روی آن دارید، باید از قبل جابجا کنید.
۷- درایو ویندوز را انتخاب کنید. درایوی که می‌خواهید ویندوز در آن نصب شود را انتخاب کرده و روی «New» کلیک کنید تا یک پارتیشن جدید روی آن درایو ساخته شود. هر کجا از شما خواسته شد، حداکثر مقدار داده‌ی موجود در درایو خود را انتخاب کنید. بر روی «Apply» کلیک کنید تا پارتیشن ساخته شود و زمانی که ویندوز یک پیام هشدار بابت چند پارتیشن شدن به شما می‌دهد، «Ok» را بزنید. به این صورت چند پارتیشن جدید ساخته می‌شود تا ویندوز آنها را برای انواع ابزاری که برای بالا آمدن ویندوز و ترمیم آن استفاده می‌شود، به کار ببرد.
۸- بر روی بزرگ‌ترین پارتیشن جدید کلیک کنید. این پارتیشن باید از نظر ابعاد بزرگ‌ترین باشد و زیر ستون «Type» روبروی آن عبارت «Primary» نوشته باشد. بر روی Next کلیک کنید.
حالا ویندوز در حال کپی کردن فایل‌های USB یا DVD در درایو حافظه، نصب سیستم‌عامل و کلاً راه‌اندازی آن برای شما است. شاید چند بار رایانه را مجدداٌ راه‌اندازی کند. مشکلی نیست. بسته به متغیرهایی نظیر نوع حافظه، سرعت پردازنده، سرعت USB و غیره، این فرایند چیزی در حدود چند دقیقه تا یک ساعت زمان می‌برد.
زمانی که صفحه نمایش تصویر زیر را نشان دهد، معنایش این است که ویندوز نصب شده است و آماده‌ی راه‌اندازی آن هستید. کارهایی را که خواسته است انجام دهید و حساب کاربری خود را بسازید. طی فرایند راه‌اندازی اصولاً نباید بیش از ۱۵ دقیقه زمان بگیرد و پس از آن وارد دسکتاپ آشنای ویندوز خواهید شد.
وقتی کارتان تمام شود و صفحه‌ی ورودی را ببینید، یک کار دیگر است که باید انجام دهید. رایانه را خاموش کنید. درایو USB نصب ویندوز را درآورید. دوباره رایانه را روشن کنید و دوباره وارد بایاس شوید. به تنظیمات ترتیب بوت درایو برگردید و «Windows Boot Manager» را به عنوان اولین گزینه‌ی بوت انتخاب کنید. با این کار دیگر سیستم شما در USB یا DVD به دنبال سیستم‌عامل قابل بوت نمی‌گردد. اگر بخواهید ویندوز یا چیز دیگری را بعداً نصب کنید، می‌توانید این تنظیمات را دوباره تغییر دهید.
تمام شد. حالا می‌توانید رایانه را Reset کنید تا وارد ویندوز و آماده‌ی راه‌اندازی آن شوید.
گام سوم: درایورهای سخت‌افزارهای کامپیوتر را نصب کنید
برعکس نسخه‌های قدیمی ویندوز، ویندوز ۱۰ هزاران درایور عمومی و اختصاصی را از قبل به همراه دارد. بنابراین برخی از سخت‌افزارها، مانند شبکه، صوت، بی‌سیم و ویدیو، حداقل در حد ابتدایی کار می‌کنند.
اما همچنان درایورهایی وجود دارد که شاید لازم باشد نصب کنید:
- درایورهای تراشه‌ها، صوت، LAN، USB و SATA از مادربرد: احتمالاً درایورهای ویندوز مشکلی نداشته باشند، اما تولیدکننده‌ی مادربرد شما احتمالاً درایورهای جدیدتر، بهینه‌تر و با ویژگی‌های بیشتری ارائه کرده باشد. به صفحه‌ی پشتیبانی (Support page) مادربرد خود بروید و قسمت Downloads را پیدا کنید، در این بخش می‌توانید تمام این درایورها را پیدا کنید. لازم نیست همه‌ی موارد آن صفحه را نصب کنید. اما درایورهای تراشه‌ها، صوت، LAN، USB و SATA معمولاً ارزش نصب را دارند.
- درایورهای کارت گرافیک از NVIDIA و AMD: مانند دیگر موارد، احتمالاً GPU مجزای شما با درایورهای پایه‌ی ویندوز مشکلی نخواهد داشت. اما بدون داشتن جدیدترین درایور از تولید کننده، کاملاً بهینه نخواهد بود. اگر کارت گرافیکی مخصوص بازی یا برنامه‌های رسانه‌ای نصب کرده‌اید، قطعاً به این درایور نیاز دارید. دقت کنید که درایور را مستقیماً از NVIDIA یا AMD دانلود کنید، نه از تولیدکنندگان کارتی نظیر EVGA یا GIGABYTE.
- دستگاه‌های ورودی نظیر ماوس، صفحه‌کلید و وب‌کم‌های درجه یک: تولیدکنندگان فرعی نظیر Logitech معمولاً از شما می‌خواهند تا برای بهره بردن از ویژگی‌های پیشرفته‌ی ابزارشان مثل میان‌برهای دلخواه یا تنظیمات سنسور، برنامه‌ای را نصب کنید. این مورد اهمیت ویژه‌ای برای ابزار برند مخصوص بازی دارد.
- سخت‌افزارهای منحصر به فرد و درجه یک: اگر هر چیز غیرمعمولی نظیر تبلت طراحی Wacom یا آداپتور PCI برای پورت‌های قدیمی داشته باشید، باید بگردید و درایورهای مخصوص آنها را پیدا کرده و به‌صورت دستی نصب کنید.
کم و بیش همه‌ی درایورهای اضافی را می‌توان همچون یک برنامه‌ی استاندارد از طریق مرورگر دلخواه در وب‌سایت تولیدکنندگان آن پیدا، دانلود و نصب کرد.
بیایید به‌عنوان مثال درایور AMD را برای کارت گرافیک رایانه‌ی شخصی خود نصب کنیم. در این کادر نوشته است که این کارت گرافیکی از نوع AMD Radeon RX ۴۶۰ است. درست در صفحه‌ی اول سایت AMD یک لینک به بخش DRIVERS & SUPPORT قرار گرفته است.
در این صفحه هم یک برنامه‌ی شناسایی قابل دانلود دارد و هم ابزار جستجوی سریع درایور. ترجیح می‌دهیم که بیشتر از تعداد درایوری که لازم داریم، نصب نکنیم، پس از مورد دوم برای انتخاب مدل سخت‌افزار خود استفاده می‌کنیم.
سپس می‌توانید نسخه‌ی کامل آخرین دانلود را انتخاب کنید.
کلیک کردن بر روی «Download»، جدیدترین بسته‌ی درایور را با فرمت EXE بر روی رایانه‌ی شخصی من ذخیره می‌کند. درایورهای کارت گرافیکی اغلب حجیم هستند، شاید چند صد مگابایت. چند دقیقه تأمل کنید.
بر روی برنامه دو بار کلیک کنید و آموزش‌هایی که بر روی صفحه می‌آید را دنبال نمایید. طی چند دقیقه درایور شما نصب می‌شود. شاید لازم باشد برای شروع به کار درایور رایانه را مجدداً راه‌اندازی کنید.
این فرایند را برای هر سخت‌افزاری که رایانه به‌صورت خودکار شناسایی نکرده است، تکرار کنید. زمانی که مطمئن شدید همه‌ی سخت‌افزارها کار می‌کنند، به سراغ آخرین مقاله‌ی مجموعه ساخت کامپیوتر بروید.
یا اگر دوست دارید مستقیم به بخش دیگری از این راهنما بروید، همه‌ی بخش‌ها از قرار زیر است:
- ساخت یک کامپیوتر جدید، بخش اول: انتخاب سخت‌افزار
- ساخت یک کامپیوتر جدید، بخش دوم: مونتاژ کردن
- ساخت یک کامپیوتر جدید، بخش سوم: آماده‌سازی بایاس
- ساخت یک کامپیوتر جدید، بخش چهارم: نصب ویندوز و بارگذاری درایورها
- ساخت یک کامپیوتر جدید، بخش پنجم: محافظت از کامپیوتر جدید
منبع: چطورپدیا
